به گزارش خبرنگار رادیو و تلویزیون خبرگزاری صبا، برنامه «نفس» به تهیه‌کنندگی مقداد مومن‌نژاد، کارگردانی محمد پیوندی و میزبانی فلورا سام ویژه‌ برنامه ایام محرم و صفر شبکه نسیم است که از ابتدای ماه محرم امسال پخش خود را آغاز کرده است و تا پایان ماه صفر نیز ادامه دارد.

این برنامه با محوریت زنان و مادران کشور گامی را در برنامه‌سازی برداشته است به طوری که تقریبا می‌توان آن را اولین برنامه ویژه مادران در تلویزیون دانست. سازندگان این برنامه قصد دارند با روایت قصه‌های مطرح شده از زوایایی جدیدتر به مادرانگی بنگرند. «نفس» با دعوت از زنانی از گوشه و کنار ایران که بعضا حتی مادر هم نیستند اما برای شخص یا اشخاصی مادری کرده‌اند، تلاش می‌کند تا ادای دینی به گوشه‌ای از سخت‌کوشی‌ها و زحمات این قشر کرده باشد.

«نفس» از جنس خود مردم است و حرف‌های آن‌ها را در صحنه‌ای ساده اما عمیق بیان می‌کند. این برنامه هر شب حوالی ساعت ۹:۳۰ روی آنتن شبکه نسیم می‌رود.

با توجه به سختی‌های برنامه‌سازی در ایام کرونا، پخش هرشبی این برنامه و موفقیت و رضایت آن از جانب مخاطبان به پشت‌صحنه «نفس» رفته‌ایم و با دست‌اندرکاران آن به گفتگو نشسته‌ایم که متن کامل آن را در ادامه می‌خوانید.

دقایقی «نفس» در پشت‌صحنه

محل ضبط این برنامه در جنوب غربی تهران واقع شده است. وارد استودیو «نفس» که می‌شویم اتاق‌های متعددی را می‌بینیم که برای هر بخش در نظر گرفته شده‌اند و در هر اتاق چند نفر مشغول انجام کارهای آن روز هستند. معمولا همه عوامل و مهمانان روزی که ضبط دارند ساعت ۴:۳۰  برای ضبط برنامه آماده می‌شوند. البته رعایت پروتکل‌های بهداشتی (الکل، جعبه ماسک و پنجره‌های باز) به چشم می‌خورد.

وارد سالن اصلی که می‌شویم فضای بزرگی را مشاهده می‌کنیم، در انتها به بال‌های پروانه، عنصر اصلی صحنه «نفس» می‌رسیم که گروه فنی، نورپردازی و صدابرداری در حال آماده‌سازی آن‌ها هستند در همین حین مجری همراه با مهمانان در یک اتاق ویژه با یکدیگر آشنا می‌شوند تا به اصطلاح یخ‌شان آب شود و جلو دوربین راحت‌تر گفتگو کنند. نزدیک ضبط محمد پیوندی، مجدد نزد مهمان‌ها می‌رود تا برای بار آخر داستان را با مهمانان و مجری چک کند. کم کم همه وارد سالن شده و ضبط شروع می‌شود.

فلورا سام مجری برنامه سام در ابتدا صحبت‌های ابتدایی را بیان می‌کند و بعد از لحظاتی کوتاه مهمان وارد استودیو می‌شود و گفتگوی آن‌ها آغاز می‌شود. سام با آرامش و لبخند شنونده صحبت‌های مهمان است. مهمان می‌گوید و سام با پرسش‌ها و صحبت‌هایش گفتگو را هدایت می‌کند. تهیه‌کننده و کارگردان در تمام لحظات ضبط حتی ثانیه‌ای را از دست نمی‌دهند و در پیش‌برد بحث، ضبط تصاویر و… نظرات خود را بیان می‌کنند. داستان روایت می‌شود و مابقی مهمانان نیز به قاب «نفس» اضافه می‌شوند، سام همچنان گفتگو را با آن‌ها ادامه می‌دهد. عکاس قاب‌های بسیاری را از این لحظات به ثبت می‌رساند. کم کم به دقایق و ثانیه‌های پایانی برنامه نزدیک می‌شویم، صحبت‌های پایانی فلورا سام و عکس پایانی با مهمانان و یادگاری که از جانب برنامه «نفس» به آن‌ها اهدا شده است. دوربین‌ها خاموش می‌شوند، نور کم می‌شود و گروه به یکدیگر خسته نباشید می‌گویند.

ضبط یک قسمت دیگر از برنامه به پایان می‌رسد، ما که پیش از آغاز ضبط شاهد ماجرای این گروه برنامه‌ساز بوده‌ایم به سمت دست‌اندرکاران «نفس» می‌رویم تا گفتگوی خود با آن‌ها را آغاز کنیم.

فلورا سام میزبان برنامه «نفس»: می‌خواهم خودم باشم

فلورا سام میزبانی برنامه «نفس» را بر عهده دارد. او در این برنامه خود را محدود به چارچوب‌های اجرا نکرده است و برنامه را پیش می‌برد. سام به سوال‌های صبا اینگونه پاسخ داد.

*چه فاکتورهایی را برای اجرای «نفس» در نظر گرفتید؟ آیا سعی کردید که صرفا یک مجری باشید؟

-من نمی‌خواستم به سمت اجرا بروم. احساس کردم اگر بخواهم حالت مجری به خود بگیرم از مهمان برنامه دور خواهم شد. خیلی از مهمان‌ها سخت‌شان است که جلوی دوربین حرف بزنند. من قبل از برنامه با آن‌ها حرف می‌زنم تا راحت باشند و به اصطلاح یخ‌شان آب شود. اجرا در یک برنامه به نسبت یک گپ دوستانه، کمی مجری را از مهمان دور می‌کند به طوری که حس راحتی هم با مخاطب و هم با بیننده از بین می‌رود.

*آیا برای اجرا، از سایر مجریان زن مشورت گرفتید؟

-اصلا! می‌خواهم خودم باشم. اگر بخواهم کسی را رصد کنم و مانند او باشم در همان نگاه اول معلوم می‌شود بنابراین می‌خواستم که خودم باشم.

*و در پایان شما همیشه در کارهای‌تان یک نگاه ویژه به بانوان و مسائل آن‌ها داشته‌اید. چه‌قدر این موضوع شما را در طراحی سوالات و صحبت با مهمان‌ها دغدغه‌مند کرده است؟

-یکی از دلایلی که مومن‌نژاد و پیوندی می‌خواستند که من مجری باشم، این بود که دغدغه نشان دادن بعدهای مختلف زنان را دارم. به نظر من چه‌قدر خوب است که نویسنده‌ها این برنامه را ببینند تا متوجه شوند که ما چقدر شخصیت زن متفاوت داریم تا آن‌قدر در تلویزیون و سریال‌ها شخصیت‌های کلیشه‌ای و در سایه نداشته باشیم.

*محمد پیوندی کارگردان برنامه «نفس»: سعی کردیم به مادران سرزمین‌مان ادای دین کنیم

-محمد پیوندی بعد از سال‌ها فعالیت در زمینه کارگردانی و سوژه‌پردازی حالا تبدیل به یکی از افرادی در تلویزیون و برنامه‌سازی شده است. در ادامه گفتگوی او با صبا را می‌خوانیم.

*چه فاکتورهایی را در روایت سوژه‌ها برای برنامه «نفس» در نظر گرفته‌اید؟

-۲ نکته در روایت قصه‌ها برای ما خیلی اهمیت دارد؛ اول اینکه در شبکه نسیم قصه روایت کردن کمی فرق می‌کند. شاید در شبکه‌های دیگر تعریفی مشابه این شبکه وجود ندارد اما شبکه نسیم اصرار دارد که برنامه‌هایش امیدمحور باشند. هرچند برنامه ما در بازه مناسبتی پخش می‌شود که دست‌مان را برای روایت‌های دراماتیک‌تر باز می‌کند.

*اما همچنان موضوع امیدبخشی را به شکل ویژه در نظر دارید.

-بله حتما. ما سعی می‌کنیم سراغ قصه‌هایی برویم که در نهایت یک سرانجام خوش داشته باشد. مورد دوم اینکه سوژه را درست روایت کنیم. ما موضوع مادری را انتخاب کردیم چراکه قصه در آن فراوان است. در واقع سعی کردیم آدم‌هایی را به برنامه دعوت کنیم که از خودمان باشند، به شکلی که گویی در برنامه از خودمان حرف می‌زنیم. مگر ما چند مادر در تاریخ داریم که کارهای‌شان ثبت شده است. حداقل ما در این‌ برنامه فرصت داریم که ۶۰ نفر از آن‌ها را به تصویر بکشیم.

*و در پایان چه‌قدر موقعیت جغرافیایی در انتخاب سوژه‌ها برای‌تان مهم بود؟

-علاوه براینکه خود سوژه و بعد طرز بیان کردن روایت برای‌مان اولویت بود، جغرافیا هم برای‌مان اهمیت داشت. ما اقوام زیادی در کشور داریم، نمی‌توان یک مادر ترک را آورد و هیچ سوژه‌ای از مادران خطه شرق یا جنوب در برنامه نداشت. ما سعی کردیم حتما یک مادر را از سیستان و بلوچستان پیدا کنیم و مادری را از نقطه شمالی کشور و… دلیل این کار این بود که بتوانیم به مادران در همه خطه‌های سرزمین‌مان ادای دین کنیم و تلاش کردیم این تعدد قومیتی را در برنامه نشان دهیم.

منبع: خبرگزاری صبا